واگرایی معمولی و مخفی در تحلیل تکنیکال
در این مقاله از تاپ سایت 98 به بحث واگرایی معمولی و مخفی می پردازیم. معامله گران از واگرایی برای ارزیابی حرکت اساسی در قیمت دارایی و برای ارزیابی تغییر روند کوتاه مدت و بلندمدت بازار استفاده می کنند و میتوان در هر تایم فریمی از آن استفاده کرد.
واگرایی چیست؟
واگرایی بیانگر ضعف یک روند است، مواقعی که بین قیمت و اندیکاتور تضاد بوجود آید واگرایی صورت می گیرد و احتمال تغییر روند وجود دارد.
معمولا زمانی خریداران وارد بازار می شوند که فروشندگان به اندازه کافی ضعیف شده باشند و بالعکس زمانی فروشندگان وارد بازار می شوند که معامله گران تمایلی به خرید ندارند.
بهترین ابزار برای واگرایی، اندیکاتورها هستند که به ما زمان خرید یا فروش را واگرایی معمولی در بازار صعودی از پیش اعلام می کنند.
واگرایی معمولی در بازار صعودی
واگرایی معمولی منفی (-RD) حالتی از بازار است که تضاد بین قیمت و اندیکاتور را نشان می دهد.
در تصویر زیر مشاهده می کنید که قیمت به سمت بالا می رود ولی اندیکاتور کاهش را نشان می دهد.
برای مشخص کردنم واگرایی، در بازار صعودی باید قله ها را بهم وصل کنیم.
واگرایی معمولی منفی نشان دهنده ضعف خرید است و بازار در دست افراد عادی است و خبری از حرفه ای ها نیست.
واگرایی معمولی در بازار نزولی
برای مشخص کردن واگرایی معمولی مثبت (+RD) در بازار نزولی بایستی دره ها را بهم وصل کرد.
در تصویر زیر مشاهده می کنید که قیمت به سمت پایین می رود ولی اندیکاتور به طرف بالا حرکت می کند.
اندیکاتورهای مختلفی برای واگرایی استفاده می شوند که یکی از مهمترین آنها MACD است.
استفاده از چند اندیکاتور واگرایی
معامله گران حرفه ای معمولا از چند اندیکاتور برای تایید واگرایی استفاده می کنند زمانی که چند اندیکاتور، واگرایی را تایید کنند احتمال وقوع آن بیشتر است.
تعدادی از اندیکاتورهای واگرایی عبارتند از :
- MACD که برای واگرایی کاربرد زیادی دارد
- می توانید از RSI نیز استفاده کرد، RSI یک اندیکاتور مومنتوم است که قدرت نسبی نمودار را نشان می دهد.
- اندیکاتور CCI نیز برای تشخیص واگرایی مفید است
- Stochastic نیز یک اندیکاتور مومنتوم است که اشباع خرید و فروش را نشان می دهد و برای تشخیص واگرایی مفید است
واگرایی مخفی (پنهان)
واگرایی معمولی برای تغییر روند استفاده می شود ولی واگرایی مخفی (پنهان) در انتهای اصلاح قیمتی تشکیل می شود.
در واگرایی مخفی اولویت با قیمت است.
واگرایی پنهان (hidden divergence) مشابه واگرایی معمولی است، جایی که قیمت یک دارایی و یک شاخص در جهت مخالف حرکت می کنند.
با این حال، در حالی که واگرایی منظم می تواند شما را از قبل در مورد برگشت احتمالی یا تغییر در جهت قیمت آگاه کند، واگرایی پنهان می تواند قبل از زمان به شما بگوید که به نظر می رسد یک روند ادامه دارد.
برای یافتن نشانههای واگرایی پنهان و ادامه احتمالی یک روند، ابتدا باید شاخصی را برای استفاده انتخاب کنید و مشخص کنید که یک روند در حال وقوع است.
شاخص های رایج برای استفاده عبارتند از اندیکاتور stochastic ، MACD و OsMA.
اگر قیمت یک دارایی یک سری از پایین ترین سطح ها را ایجاد کند، این می تواند نشان دهنده روند صعودی باشد.
اگر متوجه شدید که اندیکاتور در همان زمان یک سری از پایین ترین سطح ها را ایجاد کرده است، واگرایی پنهان را شناسایی کرده اید. در این مورد، نشان می دهد که روند صعودی ادامه خواهد داشت و شما می توانید انتخاب کنید که دارایی را نگه دارید یا بخرید.
تصویر زیر نشان می دهد که چگونه چنین واگرایی پنهان صعودی در نمودار ظاهر می شود:
میبینید که هم قیمت به پایینتر میرسد، در حالی که اندیکاتور در حال پایینتر شدن است. این به این معنی است که قیمت قرار است ادامه یابد.
ابزارهای دیگر برای استفاده با واگرایی
فراتر از واگرایی، برای کمک به تصمیم گیری معاملاتی، موارد زیر باید برای تایید برگشت و تغییر روند استفاده واگرایی معمولی در بازار صعودی شود:
- خطوط روند
- سطوح پشتیبانی
- سطوح مقاومت
امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد.
از اینکه دقایقی در کنار ما بودید سپاسگذاریم.
عزیزانی که تمایل دارند به تیم نویسندگی تاپ سایت 98 بپیوندند می توانند از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشند. ما بهترین افراد را به تیم خود اضافه خواهیم کرد.
اگر سوال یا نظری دارید در بخش کامنت ها بنویسید.اگر موضوع خاصی مد نظر شماست که در سایت موجود نیست در بخش کامنت ها بنویسید
کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال
لغت واگرایی (Divergence) در زبان فارسی اینگونه تعریف میشود که تضاد و تفاوت بین حرکت دو چیز با یکدیگر را واگرایی میگویند. با این تعریف باید به دو نکته توجه کنید:
۱. در واگرایی همیشه احتیاج به دو چیز دارید اگر یک مورد به تنهایی وجود داشته باشد هیچوقت نمیتوانید واگرایی را پیدا کنید.
۲. وقتی در یک طرف عملی صورت میگیرد در طرف مقابل آن مخالف آن عمل انجام میشود. این دو نکته پیش شرط وجود واگرایی است.
به عنوان مثال در تصویر پایین یک نوع واگرایی میبینیم.
واگرایی در بازارهای مالی
استفاده از واگرایی در تحلیل تکنیکال جزو یکی از معتبرترین نوع تحلیلها به شمار میرود. واگرایی، زمانی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در جهت مخالف قیمت یک دارایی دیگر یا شاخص فنی مانند نوسانساز، اندیکاتور و … در حال حرکت است. واگرایی به معاملهگران هشدار میدهد که روند فعلی قیمت تضعیف شده و در برخی موارد باعث تغییر روند قیمت میشود.
برای پیدا کردن واگرایی میتوانید از دو راه استفاده کنید؛
۱. بهره بردن از دو نمودار قیمتی با کورولیشنهای (Correlation) مثبت و منفی
۲. بهره بردن قیمت یک دارایی با اندیکاتورهایی مانند: MFI, CCI, Stochastic, Hist, OBV, CMF, MACD, RSI
کورولیشن (Correlation) و انواع آن چیست؟
به ارتباط حرکتی بین دو قیمت دارایی همبستگی یا کورولیشن میگویند، در بازارهای مالی دو نوع کورولیشن وجود دارد؛ کورولیشن مثبت و منفی. کورولیشن مثبت رابطه مستقیم میان دو قیمت دارایی را نشان میدهد. کورولیشن منفی نشان دهندهی رابطه معکوس یا حتی عدم وجود رابطه بین دو قیمت دارایی است. تفاوت یک معاملهگر آماتور با معاملهگر حرفهای، در آشنایی با تمامی این نکات خاص بازار سرمایه است. به عنوان مثال:
وارد سایت Cryptowat.ch شوید (به دلیل تحریم بودن کشور ما ابتدا فیلترشکن خود را روشن کنید) سپس بر روی فیلد Correlation کلیک کنید.
در این صفحه ضریب همبستگی رمزارزهای مختلف مشاهده میکنید. همبستگی مثبت رمزارزها به این معناست که تمایل حرکت با یکدیگر را دارند. همچنین متغیرهای همبسته منفی، معکوس یکدیگر حرکت میکنند. ضریب همبستگی، قدرت تخمین ارتباط کندلی بین دو رمزارز را بیان میکند.
کاربرد کورولیشن در ارزدیجیتال
به طور کلی در بازار ارزهای دیجیتال، زمانی که ارزش چند رمزارز به صورت هماهنگ با یکدیگر بالا یا پایین میرود، در این صورت ضریب همبستگی یا کورولیشن آنها با یکدیگر مثبت است. برعکس، زمانی که با بالا رفتن قیمت یک رمزارز، قیمت رمزارز دیگری پایین میرود، کورولیشن آنها با یکدیگر منفی است. زمانی که صعودی یا نزولی شدن یک رمزارز، هیچ تاثیری بر رمزارز دیگری ندارد، کورولیشن آنها صفر است.
به عنوان مثال در تصویر پایین نمودار قیمت بیتکوین (BTCUSDT) با اتریوم (ETHUSDT) را مشاهده میکنید. کورولیشن این دو رمزارز با یکدیگر ۸۳+ است و همبستگی قوی با یکدیگر دارند.
نکته : برای پیدا کردن واگرایی بهتر از رمزارزهایی که با یکدیگر کورولیشن بالایی دارند استفاده کنید.
در تصویر بالا بین دو رمزارز یک واگرایی رخ داده است، که در ادامه شاهد افزایش قیمت هستیم.
نکته : با استفاده از این دایورجنس میتوانید به عنوان یک تاییدیه معتبر در طراحی استراتژیهای خود بهره ببرید.
انواع واگرایی در اندیکاتورها
در دنیای معاملهگری، دو نوع واگرایی وجود دارد؛ دایورجنس مثبت و دایورجنس منفی. واگرایی مثبت نشان میدهد قیمت دارایی ممکن است در آینده افزایش پیدا کند. واگرایی منفی نیز نشان دهنده این است که حرکت قیمت دارایی در آینده ممکن است در جهت نزول باشد.
اگر دقیقتر به واگرایی در تحلیل تکنیکال بپردازیم؛ به سه نوع واگرایی معمولی (Regular Divergence)، واگرایی مخفی (Hidden Divergence) و واگرایی زمانی (Time Divergence) پی خواهیم برد.
۱. واگرایی معمولی (Regular Divergence)
حالتی از واگرایی است که رفتار مخالف و متضاد بین اندیکاتور و نمودار قیمتی نمایان میشود، همچنین معمولا در انتهای یک روند رخ میدهد. با شناسایی واگرایی معمولی انتظار تغییر جهت روند و عملکردی شبیه به الگوهای بازگشتی را واگرایی معمولی در بازار صعودی داریم. واگرایی معمولی با توجه به روند و پیشبینی که انجام میدهد، دارای دو نوع است:
واگرایی معمولی مثبت (+RD) : در انتهای روند نزولی و در میان دو کف قیمتی رخ میدهد. به این صورت که قیمت در نمودار، کف پایینتر از کف قبلی میسازد، اما اندیکاتور نمیتواند آن را تشخیصدهد. واگرایی معمولی مثبت بیانگر قدرت خریداران و تضعیف قدرت فروشندگان است. بعد از شناسایی واگرایی مثبت در نمودار با توجه به اندیکاتور، انتظار رشد قیمت را داریم.
واگرایی معمولی منفی (-RD) : در انتهای یک روند صعودی ایجاد میشود. در نمودار قیمتی سقف جدید بالاتر از سقف قبلی تشکیل میشود، اما اندیکاتور نمیتواند این را تشخیص دهد. در این زمان گفته میشود که واگرایی معمولی منفی رخ داده است. احتمال اینکه پس از این اتفاق بازار نزولی شود، بسیار بالاست. واگرایی منفی نشانه قدرت فروشندگان و تضعیف قدرت خریداران است.
۲. واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
این نوع از واگرایی زمانی تشکیل میشود که قیمت در حال اصلاح بوده و بیانگر ادامه اصلاح است. این نوع برخلاف واگرایی معمولی، در روند نزولی با قلهها و در روند صعودی با درهها قابل شناسایی است که به دو دسته تقسیم میشود:
واگرایی مخفی مثبت (+HD): در انتهای یک روند صعودی ، زمانی که اندیکاتور کفی پایینتر از کف قبلی خود ایجاد میکند، مشاهده میشود که نمودار قیمتی، کفی بالاتر از کف قبلی تشکیل میدهد. این اتفاق بیانگر ایجاد واگرایی مخفی مثبت است. در صورت مشاهده، پیشبینی میشود که قیمت به روند صعودی خود ادامه دهد.
واگرایی مخفی منفی (-HD) : برخلاف واگرایی مخفی مثبت، این نوع از واگرایی در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد و نشاندهنده این است که کاهش قیمت ادامه خواهد داشت. برای شناسایی واگرایی مخفی منفی، باید به تشکیل سقفها در روند نزولی دقت کنیم. زمانی که در نمودار قیمتی، سقفی پایینتر از سقف قبلی تشکیل داد، اما در اندیکاتور و در همان بازه زمانی، سقفی بالاتر از سقف قبلی تشکیل شود، واگرایی مخفی منفی ایجاد شده است.
۳. واگرایی زمانی (Time Divergence)
در این نوع واگرایی، اندیکاتور مورد استفاده قرار نمیگیرد، بلکه تضاد بین قیمت و زمان بررسی میشود. این بررسی شامل مدت زمان اصلاح یک روند مثلا تعداد کندلها است. واگرایی زمانی به دو دسته معمولی و هوشمند تقسیمبندی میشود.
واگرایی زمانی معمولی: زمانی که تعداد کندل فاز اصلاح از تعداد کندل روند (گام) قبلی بیشتر باشد. واگرایی زمانی معمولی اتفاق افتاده است. تا زمانی که پایینترین نقطه اصلاح روند صعودی از پایینترین نقطه روند اصلی بالاتر باشد، میتوان به آن اصلاح روند قبلی گفت. در روند نزولی نیز باید بالاترین نقطه اصلاح از بالاترین نقطه روند اصلی پایینتر باشد. در غیر اینصورت، اصلاح تمام شده است و شاهد تغییر روند هستیم.
واگرایی زمانی هوشمند: زمانی که تعداد کندل فاز اصلاح از تعداد کندل روند (گام) قبلی کمتر باشد واگرایی زمانی هوشمند اتفاق افتاده است. این واگرایی برعکس واگرایی زمانی معمولی است. در روند صعودی قدرت خریداران بیشتر از قدرت فروشندگان است. همچنین در روند نزولی قدرت فروشندگان بیشتر از قدرت خریداران است. به همین علت پیشبینی میشود قیمت روند (گام) قبلی خود را ادامه دهد.
آشنایی با اندیکاتور Divergence For Many Indicators v4
این اندیکاتور جهت تشخیص واگراییهای معمولی و مخفی طراحی شده است. این اندیکاتور شامل ۱۰ اندیکاتور واگرایی است عبارتند از: RSI, MACD, MACD Histogram ,Stochastic ,CCI ,Momentum OBV, Volume Weighted MACD, Chaikin Money Flow, Money Flow Index
برای استفاده از اندیکاتور ابتدا وارد تریدینگ ویو شده، در قسمت اندیکاتور اسم مورد نظر را تایپ کنید.
سپس اندیکاتور را اجرا کنید. این اندیکاتور تعداد واگراییها را در قیمت مشخص نشان میدهد.
نکته : استفاده کردن از این اندیکاتور به عنوان یک تاییدیه در استراتژی معاملات میتواند به بهبود عملکرد آن کمک کند.
تنظیمات مربوط به اندیکاتور
وارد تنظیمات Style شوید. در این بخش میتوانید رنگها به سلیقه خودتان شخصی سازی کنید.
وارد قسمت Inputs شوید.
- قسمت Source for Pivot Points: در این بخش مشخص میکنید واگرایی با کلوز کندل انجام شود یا با حداکثر/حداقل قیمت.
- قسمت Divergence Type: میتوانید نوع دایورجنس را برای نمایش انتخاب کنید. “معمولی” یا “مخفی” یا هردو.
- قسمت Show Only Last Divergence: اگر این گزینه را فعال کنید، فقط آخرین واگرایی مثبت و منفی را نشان میدهد.
جمعبندی
در استراتژیهای خود میتوانید از واگرایی به عنوان یک تاییدیه بهره ببرید. واگرایی نشان دهنده ضعف معاملات است و به پیشبینی ادامه روند قیمتی کمک میکند. با فراگیری واگراییها و انجام معاملات با استفاده از شناسایی آنها در نمودارهای قیمت، میتوانید ریسک معاملات خود را کاهش دهید.
سوالات متداول
واگرایی چه زمانی رخ میدهد؟
زمانی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در جهت مخالف قیمت یک دارایی دیگر یا شاخص فنی مانند نوسانساز، اندیکاتور و … در حال حرکت است.
کورولیشن یا همبستگی چیست؟
به ارتباط حرکتی بین دو قیمت دارایی میگویند. در بازار مالی دو نوع کورولیشن وجود دارد؛ کورولیشن مثبت و منفی.
واگرایی مخفی چه زمانی رخ میدهد؟
زمانی که قیمت در حال اصلاح بوده و بیانگر ادامه آن است.
آیا میتوان از اندیکاتورها، واگرایی زمانی را تشخیص داد؟
خیر، واگرایی زمانی فقط در نمودار قیمتی پدیدار میشود.
واگرایی چه زمانی رخ میدهد؟
زمانی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در جهت مخالف قیمت یک دارایی دیگر یا شاخص فنی مانند نوسانساز، اندیکاتور و … در حال حرکت است.
آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال به راحتیِ آب خوردن
واگرایی یکی از مفاهیم بسیار مهم در تحلیل تکنیکال است که شاید بسیاری از تحلیلگران تکنیکال کمتر با آن آشنا باشند. انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال ارتباط مستقیمی با استفادهی اندیکاتورها در تحلیل فنی دارد. در واقع واگراییها از رفتار متناقص نمودار قیمت و اندیکاتورها شکل میگیرد. بنابراین اگر با اندیکاتورها آشنایی قبلی ندارید همین جا ادامه مطالعه این مطلب را رها کنید و در ابتدا مقاله اندیکاتور چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد را مطالعه کنید.
در این مقاله قصد داریم به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال بپردازیم و انواع واگرایی را بیان کنیم. با ما همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی در در تحلیل تکنیکال در واقع اصطلاحی است که در هنگام بروز رفتار متناقض یک اندیکاتور و نمودار قیمتی به کار میرود. به تصویر زیر نگاه کنید.
شکل 1
در شکل فوق، در قسمت بالای تصویر نمودار قیمت و در قسمت پایین تصویر منحنی اندیکاتور RSI مربوط به آن را مشاهده میکنید. همان طور که در تصویر مشخص کردهایم، در بخشی از نمودار قیمت، ما دو کف یا دره را در قیمت مشاهده میکنیم (نقطه A و نقطه B) که دره دوم (نقطه B) پایین تر از دره اول (نقطه A) است. اما نقاط متناظر با آن در نمودار اندیکاتور، متناقض است به طوری که نقطه B بالا تر از نقطه A است. به این رفتار متناقض اندیکاتور و نمودار قیمت واگرایی میگویند که ممکن است در اندیکاتورها مختلف پدید آید.
کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال
کاربرد واگرایی در تعیین نقاطی است که احتمال بازگشت روند وجود وجود دارد. تحلیلگر در پی یافتن واگراییها است تا بتواند سطوحی که روند قیمت ممکن است تغییر کند را پیدا کند. قبل از بیان کامل کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال لازم است با مفهوم روند آشنا باشید.
روندها
همیشه قیمت یک سهم (یا دارایی) با نوسان و افت و خیز همراه است. روندها از افت و خیز قیمتها تشکیل میشوند. جهت کلی این افت و خیزها است که روند قیمت را تعیین میکند. حرکت کلی افت و خیزها به سمت بالا، پایین و یا حرکت در جهت خنثی (بدون جهت خاص)، جهت روند قیمت نامیده میشود که به سه دسته تقسیم میشوند:
- روند صعودی
- روند نزولی
- روند خنثی
در تصاویر زیر انواع روند قیمتی را مشاهده میکنید.
شکل 2
شکل 3
شکل 4
خطوط رسم شده به خطوط روند معروف هستند. در روند صعودی خطوط روند از به هم وصل کردن درهها و در روند نزولی خطوط روند از به هم وصل کردن قلهها رسم میشود.
استفاده از واگراییها در تشخیص نقاط بازگشت روند
با مشاهده واگراییها در یک روند صعودی یا نزولی میتوان به نقاط بازگشت روند پی برد. توجه کنید که واگرایی علت تغییر روند نیست، بلکه نشانه تغییر روند است. توجه به این نکته بسیار مهم است. دیدن واگرایی فقط یک هشدار است نه دلیلی برای خرید یا فروش. واگرایی یک نشانه برای بازگشت روند است ولی هیچ چیز قطعی نیست. بسیاری از تحلیلگران مبتدی با مشاهده واگرایی از آن به عنوان علت خرید یا فروش خود استفاده میکنند که این مسئله کاملا اشتباه است. شما با دیدن واگرایی یک هشدار دریافت میکنید و برای تصمیم گیری به معامله باید موارد دیگری را مشاهده کنید. در ادامه به انواع واگرایی میپردازیم و در خلال آن به چگونگی استفاده از واگراییها در معامله خواهیم پرداخت.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
به طور کلی چهار نوع واگرایی وجود دارد که در زیر به هر کدام به صورت جداگانه پرداختهایم.
1- واگرایی معمولی مثبت (RD+)
واگرایی معمولی مثبت یا Positive Regular Divergence یک واگرایی است که در انتهای روندهای نزولیT در دو کف متوالی شکل میگیرد. به این صورت که قیمت یک کف پایین تر میسازد اما اندیکاتور موفق به انجام این کار نمیشود. به تصویر زیر نگاه کنید.
شکل 5: واگرایی معمولی مثبت
وقتی یک واگرایی معمولی مثبت مشاهده میشود، احتمالا روند نزولی به پایان رسیده است و روند صعودی آغاز خواهد شد. بنابراین تحلیلگر فنی میتواند با مشاهده واگرایی معمولی مثبت (برای راحتی به آن واگرایی مثبت هم میگویند) و با در نظر گرفتن شواهد دیگر، اقدام به خرید کند. شواهد دیگر میتواند مسائل مختلفی باشد از جمله محل اتفاق افتادن واگرایی، اندیکاتوری که واگرایی را نشان داده است، تعداد اندیکاتورهایی که این واگرایی را تایید میکنند و غیره باشد.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
محل اتفاق افتادن واگرایی: اگر واگرایی مثبت در مناطق اشباع فروش یا سطوح حمایتی اتفاق بیافتد از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است.
2- واگرایی معمولی منفی (RD-)
واگرایی معمولی منفی در انتهای یک روند صعودی دیده میشوند و بین دو سقف ایجاد میشود. به این صورت که در نمودار قیمت سقف دوم آن بالا تر از سقف اول است اما در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول قرار گرفته است. تصویر زیر را نگاه کنید.
شکل 6: واگرایی معمولی منفی
توجه کنید که الزاما در زمان تغییر روند واگرایی دیده نمیشود ولی واگرایی میتواند نشانهای بر تغییر روند باشد. ممکن است روندی تغییر کند و هیچ واگرایی از خود نشان ندهد. واگرایی معمولی منفی به معنی ضعیف شدن قدرت خریداران و غلبه فروشندگان بر آنها است که به تحلیلگر تکنیکالی کمک می کند تا پایان یک روند صعودی را تشخیص دهد.
خوب تا اینجا با دو واگرایی معمولی مثبت و منفی آشنا شدید. لفظ معمولی به این خاطر است که در روند نزولی کفها و در روند صعودی قلهها مورد بررسی قرار میگیرند. یک بار دیگر به تصاویر بالا نگاه کنید. این موضوع میتواند به شما کمک کند که بهتر این واگراییها را به خاطر بسپارید.
3- واگرایی مخفی مثبت (HD+)
واگرایی مخفی Hidden Divergence به دسته از واگراییهایی اطلاق میشود که در روند نزولی با قلهها و در روند صعودی با درهها سر و کار داریم (بر عکس واگرایی معمولی). واگرایی مخفی مثبت را در زیر مشاهده میکنید.
شکل 7: واگرایی مخفی مثبت
هر گاه در یک روند صعودی (میتواند در روند نزولی نیز باشد)، نمودار قیمت یک کف بالاتر را ثبت کند ولی اندیکاتور به این کار موفق نشود، یک واگرایی مخفی مثبت شکل گرفته است که نشان دهندهی ادامه روند مثبت است.
اگر واگرایی در محدوده حمایتی باشد از اعتبار زیادتر برخوردار است.
4- واگرایی مخفی منفی (HD-)
هر گاه در یک روند نزولی (میتواند در روند صعودی نیز باشد)، نمودار قیمت یک قله پایین تر را ثبت کند ولی اندیکاتور به این کار موفق نشود، یک واگرایی مخفی منفی شکل گرفته است که نشان دهندهی ادامه روند نزولی است. واگرایی مخفی منفی را در زیر مشاهده میکنید.
شکل 8: واگرایی مخفی مثبت
همه انواع واگرایی در یک نگاه
توجه کنید که احتمالا به یاد سپردن این 4 نوع واگرایی کمی مشکل است. در واگرایی معمولی در بازار صعودی اینجا همهی انواع واگراییها را در یک نگاه مشاهده میکنید. کمی روی این تصویر تامل کنید و سرسری از آن نگذرید. مطمعنا بعدا مجبور خواهید شد برای یادآوری مجددا به این صفحه برگردید، بنابراین این صفحه را در مرورگر خود ذخیره کنید.
شکل 9: آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
در چه اندیکاتورهایی واگرایی دیده میشود؟
در بحث آموزش واگرایی در تحلیل تکنیکال معمولا به این نکته توجهی نمیشود. واگراییها در اندیکاتورهای مختلفی وجود دارند اما به واقع همه اندیکاتورها قابلیت نشان دادن واگرایی را ندارند. از طرفی اعتبار واگرایی در همه اندیکاتورها یکسان نیست. در اندیکاتورها زیر واگرایی از اعتبار بیشتری برخوردار است:
جمع بندی
در این مقاله به آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال پرداختیم و سعی کردیم با تصاویر گویا، انواع مختلف واگرایی را به صورت ساده توضیح دهیم. ما به چهر واگرایی اصلی اشاره کردیم که شامل موارد زیر بود:
- واگرایی معمولی مثبت
- واگرایی معمولی منفی
- واگرایی مخفی مثبت
- واگرایی مخفی منفی
امیدواریم از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. توجه کنید مشاهدهی واگرایی نباید ملاکی برای خرید و فروش قرار گیرد و یک تحلیلگر باتجربه به مرور زمان فهمیده است که واگرایی ممکن است فیلد شود. بر این اساس شما باید واگرایی را اعتبار سنجی کنید. در تحلیل تکنیکال همه چیز به صورت احتمالات بیان میشود و این جزیی از ذات تحلیل تکنیکال است.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
واگرایی زمانی چیست؟
در بازار سرمایه ابزارهای مختلفی وجود دارد که به طور مداوم توسط تحلیلگران برای ارزیابی وضعیت اقدامات بازار استفاده می شود. تحلیل تکنیکال ابزار قدرتمندی برای تحلیل موقعیت انواع سهام دارد که شناخت کافی از این ابزار می تواند نقش غیرقابل انکاری در بهبود معامله و تعیین نکات مهم برای ورود داشته باشد و خروج از سهام واگرایی زمانی یکی از مفاهیم مورد استفاده در تحلیل تکنیکال است که داده های موثری را در اختیار تحلیلگران بازار قرار می دهد و افراد زیادی براساس آن اقدام به خرید و فروش سهام می کنند. از این رو در این مقاله تلاش می کنیم که در مورد موضوع واگرایی زمانی و انواع آن صحبت کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
واگرایی زمانی چیست؟
منظور از واگرایی زمانی، ابزاری است که برای ارزیابی حرکات اساسی قیمت یک دارایی و احتمال برگشت قیمت آن استفاده می شود. به عنوان مثال سرمایه گذاران این قابلیت را خواهند داشت از ابزارهایی مانند اندیکاتور RSI برای تحلیل روند قیمت استفاده می کنند اما زمانی که قیمت یک سهام افزایش یابد و به اوج جدید برسد، در حالت ایده آل RSI نیز به اوج های جدیدی از قیمت می رسد.
اما زمانی که RSI پایین باشد، به احتمال زیاد روند صعودی قیمت نیز ضعیف باشد و در اصطلاح به آن واگرایی منفی نیز گفته می شود. در این حالت معامله گران این توانایی را خواهند داشت که یا از موقعیت خارج شوند و یا اینکه یک حد ضرر تعیین کنند. هدف اصلی یک فیبوناچی بازگشتی قیمتی، این است که یک انتهای حرکت اصلاحی از نظر قیمتی پیدا کند. در مقابل کار اصلی یک واگرایی زمانی، یافتن انتهای حرکت اصلاحی از نظر زمانی است. در ادامه به معرفی انواع واگرایی های زمانی می پردازیم برای آشنایی بیشتر، ادامه مقاله را با ما همراه باشید.
واگرایی زمانی معمولی(RTD)
واگرایی زمانی، وقتی که روند اصلاحی در بازار وجود دارد، اتفاق می افتد اما زمانی واگرایی معمولی اتفاق می افتد که تعداد کندل های اصلاحی از تعداد کندل های قبلی بیشتر باشد. تحت این شرایط پیش بینی می شود که حرکت قبلی سهم ادامه داشته باشد و تمایل چندانی برای چرخش روند در بازار وجود نداشته باشد و در این حالت نقش یک الگوی ادامه دهنده را بازی می کند. بنابراین در واگرایی معمولی، انتخاب الگوی ایده آل برای یافتن نقطه ورود اهمیت بالایی دارد.
واگرایی زمانی هوشمند(STD)
این نوع از واگرایی، مواقعی اتفاق می افتد که تعداد کندل های اصلاحی کمتر از کندل های قبلی باشد. در صورتی که اصلاح زمانی بیشتر از اصلاح قیمتی اتفاق می افتد. به همین خاطر قدرت بازار در روند اصلاحی به مراتب کمتر از قدرت معامله گران در روند اصلی بازار خواهد بود. در این شرایط این انتظار وجود دارد تا روند قبلی به عنوان یک روند ادامه دهنده عمل کند.
چگونه می توان فیبوناچی واگرایی زمانی را ترسیم کرد؟
فیبوناچی از جمله ابزارهای مهمی است که برای تحلیل سهام استفاده می شود. نسبتهای بازگشتی زمانی فیبوناچی اعمالشده 38.2، 50، 61.8، 100 درصد و 161.8 درصد است که دو نسبت 100 درصد و 161.8 درصد نسبت به سایرین از اهمیت بالایی برخوردار هستند. ابتدا یک فیبوناچی در صفحه رسم می کنیم سپس روی قسمت قرمز رنگ دابل کلیک می کنیم تا فعال شود. برای تنظیمات در قسمت ADD باید گزینه های level و توضیحات را فعال کنیم تا ترسیم فیبوناچی نسبت به تنظیمات کامل شود.
چگونه از واگرایی زمانی در معامله استفاده کنیم؟
برای سودآوری در بازار سرمایه، هر معامله گر باید از ابزارهای تحلیلی موجود برای اتخاذ بهترین تصمیم برای خرید یا فروش سهام استفاده کند. استفاده از واگرایی به معامله گران اجازه می دهد تا نقطه ورود یا نقطه خروج سهام را در یک زمان معین تعیین کنند. درک دقیق این نکات برای دستیابی به یک معامله موفق از نکات مهم در این زمینه است.
هر زمان که معیارهای واگرایی نشان دهنده افزایش قدرت خرید باشد، تمایل به خرید به طور کلی افزایش می یابد و زمانی که معیارهای واگرایی نشان دهنده افزایش قدرت بازار فروشندگان باشد، تمایل به فروش سهام وجود دارد. برای معامله، باید از زمان فیبوناچی استفاده کنیم تا معامله گران قوی را در طول زمان شناسایی کنیم. نوسانات بازار و تغییرات قیمت در حین واگرایی به قدری زیاد است که امکان خرید، نگهداری یا فروش سهام با استدلال منطقی وجود دارد.
خرید با استفاده از روش واگرایی معمولی مثبت(RD+)
داشتن استراتژی معاملاتی یکی از مهمترین اقدامات هر معامله گر در بازار سرمایه است. داشتن یک استراتژی به ما کمک می کند تا یک هدف مشخص برای خرید یا فروش سهام خود تعیین کنیم. در غیر این صورت، اگر استراتژی معاملاتی درستی برای خود تعریف نکنیم، احتمالاً با چالش ها و سردرگمی های زیادی برای معاملات خود مواجه خواهیم شد. بنابراین، در یک واگرایی مثبت معمولی، زمانی که نمودار قیمت به سمت پایین حرکت می کند، نمودار اندیکاتور یک شیب مثبت را نشان می دهد. در این صورت احتمال بسیار بالایی وجود دارد که نمودار سهام در حرکت بعدی پس از عبور از روند اصلاحی، وارد روند صعودی در حرکت بعدی خود شود.
معمولاً در یک واگرایی مثبت، زمانی که نمودار، حمایت از یک اقدام مثبت را نشان می دهد، مکان خوبی برای خرید در نظر گرفته می شود. بهترین استراتژی معاملاتی برای این نوع واگرایی، تعیین نقطه ورود در پایان فرآیند اصلاح و نقطه خروج در پایان روند صعودی است. به طور معمول، یک واگرایی مثبت بین دو طبقه در یک روند نزولی مشاهده می شود که در پایان فرآیند اصلاح، سیگنال مثبتی برای خرید صادر می شود تا سود خوبی در حرکت صعودی سهام، معامله گر ایجاد کند. زمانی که کف سهام در یک روند نزولی مشخص می شود، پس از چند کندل مثبت، می توان انتظار روند صعودی را داشت و ورود آن را مشخص کرد و بر این اساس امتیاز خرید.
خرید با استفاده از روش واگرایی مخفی مثبت(HD+)
همچنین داشتن استراتژی مناسب هنگام مشاهده واگرایی مخفی مثبت، بسیار مهم است. یک واگرایی مخفی مثبت در نمودار زمانی رخ می دهد که دو کف در نمودار قیمت ایجاد شود به طوری که خط حاصل از این دو طبقه، دارای شیب رو به بالا باشد و از طرف دیگر اندیکاتور شیب منفی را در این مدت نشان دهد. هنگامی که طبقه دوم نمودار قیمت بالاتر از طبقه اول تشکیل می شود، به احتمال بسیار زیاد نمودار قیمت روند صعودی خواهد داشت.
بنابراین زمانی که فشار فروش در طبقه دوم ضعیف شود، شرایط برای صعود سهام با چند کندل مثبت مهیا خواهد شد. در این حالت بهترین استراتژی معاملاتی، اتمام زون اصلاحی و شکل گیری گارد صعودی، برای خرید سهام و اتمام روند صعودی برای خروج سهام است. سیگنال خرید در این نوع واگرایی زمانی صادر می شود که سطح حمایتی در کف، بعد از روند اصلاحی شکسته نشود و موقعیت سهام صعودی شود.
استراتژی خروج سهام با روش واگرایی زمانی در بورس
بعد از ایجاد روند صعودی در واگرایی، باید نقطه مناسبی برای تعیین سود و حد ضرر از معامله در نظر گرفت. استراتژی خروج از سهام به اندازه استراتژی ورود به سهام اهمیت بالایی دارد. هر سهمی بعد از نوسانات قیمتی خود در طی بازه های زمانی به هدف مشخصی می رسد که این روند می تواند صعودی یا نزولی باشد.
در روند صعودی سهام، تعیین حد سود در معامله، این امکان را به تریدر می دهد تا در بهترین زمان از معامله سهام خود خارج شود. استراتژی خروج از سهام در واگرایی منفی، زمانی که شیب اندیکاتورهای مانند RSI و MACD منفی باشد، اهمیت بالایی دارد. در این حالت روند نزولی افزایش می یابد. در چنین شرایطی باید حد ضرر خود را در معامله مشخص کنیم تا زمانی که قیمت سهام به قدری افت کرد که به این نقطه رسید، برای کم کردن ریسک و جلوگیری از ضررهای بعدی، از معامله خارج شد.
برعکس چنین شرایطی در واگرایی مثبت اتفاق خواهد افتاد، زمانی که شیب اندیکاتورها در زمان واگرایی مثبت باشد، هر لحظه امکان صعود قیمت سهام افزایش می یابد. در چنین شرایطی بهترین حالت این است که نقطه ای برای تعیین حد سود مشخص کنیم تا زمانی که نمودار سهم هدف روند را تشخیص دهد و واگرایی معمولی در بازار صعودی به قله مورد نظر برسد.
آشنایی با مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال و انواع آن
در مقاله آموزشی اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، گفتیم که اندیکاتورها بهعنوان یکی از ابزارهای تکنیکی کاربردی به حساب میآیند که به ما برای رسیدن به سود در بورس کمک قابل توجهی مینمایند. اما امروز به سراغ یکی دیگر از ابزارهای تکنیکال رفتهایم که برای تخمین زدن روند سهم به کار میروند و تشخیص آنها به کمک اندیکاتورها و روند قیمتی سهم امکانپذیر است. این ابزارها که یکی از مفاهیم پرکاربرد در بازار بورس و حتی سایر بازارهای مالی مثل بازار ارز میباشند، «واگرایی» نام دارند. هدف تحلیلگران از یادگیری مفهوم واگرایی، در واقع مشاهدهی نوعی وارونگی بین نمودار قیمت و نمودار اندیکاتور میباشد. آنها به کمک این سیگنال میتوانند به شناسایی اولیهی برگشت روند و معکوس شدن آن بپردازند و به سودهای خوبی دست یابند. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ به بررسی مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال و انواع آن خواهیم پرداخت.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟
در تحلیل تکنیکال واگرایی به چه معناست
واگرایی در تحلیل تکنیکال به معنای تناقض رفتاری بین اندیکاتور و قیمت میباشد. در واقع، این موضوع نشان دهندهی ضعف روند میباشد. در نتیجه قیمت یک سهم به انتهای روند خود میرسد و تمایل به تغییر روند پیدا میکند. در چنین حالتی میگوییم که واگرایی روی نمودار اتفاق افتاده است. بهمنظور شناسایی سطوح مهم قیمت سهم از جمله سطوح حمایت و مقاومت، میتوان از واگراییها استفاده نمود. چنانچه واگرایی صحیحی در بورس اتفاق بیافتد به احتمال زیاد در آینده شاهد بازگشت قیمت سهم خواهیم بود. در واقع میتوانیم بگوییم که واگرایی زمانی اتفاق میافتد که خریداران و فروشندگان در تصمیم خود دچار تردید شده باشند و این دقیقاً زمانی است که سهمها بتوانند روند خود را تغییر داده و خلاف جهت روند قبلی حرکت کنند. اندیکاتورهای مکدی (MACD)، آر اس آی (RSI)، سی سی آی (CCI) و … از جمله اندیکاتورهایی هستند که برای شناسایی واگرایی مورد استفاده قرار میگیرند.
نکته: اندیکاتور مکدی، یکی از اندیکاتورهایی است که برای شناسایی واگرایی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
بیان مدل های مختلف واگرایی در تحلیل تکنیکال
در حالت کلی ۳ نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال وجود دارد که در ادامه به توضیح هر یک از آنها به صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
۱. واگرایی معمولی در تحلیل تکنیکال (RD) :
این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال، معمولاً در انتهای یک روند و زمانیکه قیمت یک سهم با اندیکاتور خلاف جهت هم حرکت کنند، اتفاق میافتد. واگرایی معمولی نشان از بازگشت قیمت سهم دارد؛ یعنی بعد از مشاهدهی آن قیمت سهم متوقف شده و در جهت مخالف حرکت میکند. واگراییهای معمولی میتوانند به دو صورت مثبت و یا منفی باشند.
واگرایی معمولی مثبت (RD+) : به این صورت است که زمانیکه ما بر روی خود چارت سهم شاهد قلهای بالاتر از قلهی قبلی باشیم، اما در اندیکاتور متناظر با همان نقطه قلهای پایینتر از قلهی قبلی داریم. یعنی خطی که این قلهها را به هم وصل میکند، روی چارت به صورت صعودی است ولی روی اندیکاتور به صورت نزولی میباشد. این نوع واگرایی به واگرایی منفی شهرت دارد و نشان دهندهی انتهای یک روند نزولی است. اما حتماً به این نکته توجه داشته باشید که بالاترین قله باید کاملاً تشکیل شود و چند تا کندل پایینتر بعد از آن شکل گیرد. بنابراین تا زمانی که از تشکیل بالاترین قله در نمودار مطمئن نشدهاید، نمیتوانید بگویید که واگرایی صعودی اتفاق افتاده است. به یاد داشته باشید که هرچه میزان شیب این دو خط بیشتر باشد و شاهد یک صعود قوی در قلهها باشیم، واگرایی مثبت قویتری خواهیم داشت.
واگرایی معمولی منفی (RD-): این نوع از واگرایی در تحلیل تکنیکال درست برعکس مورد قبلی است؛ یعنی در انتهای یک روند نزولی، کفی پایینتر از کف قبلی مشاهده نماییم. اما در اندیکاتور متناظر با همان نقطه کفی بالاتر از کف قبلی داریم. معاملهگران در تایید تحلیلهای خود میتوانند از این نوع واگرایی استفاده نمایند. این واگرایی به واگرایی معمولی منفی مشهور است. هر چقدر که میزان شیب این دو خط تندتر باشد و شاهد یک ریزش قوی در کفها باشیم، واگرایی منفی ما قدرت بیشتری خواهد داشت.
۲. واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال (HD)
این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال در انتهای یک روند اصلاحی میباشد و زمانی اتفاق میافتد که قیمت سهم و اندیکاتور خلاف جهت یکدیگر حرکت نمایند. به بیان دیگر در واگراییهای مخفی، اندیکاتور این قدرت را داشته که کف و یا سقف جدیدی تشکیل دهد، اما قیمت توانایی تشکیل کف یا سقف جدید را نداشته است. در این حالت گفته میشود که واگرایی مخفی رخ داده است. واگرایی مخفی به دو نوع واگرایی مخفی مثبت و واگرایی مخفی منفی تقسیم بندی می شود.
واگرایی مخفی مثبت (HD+): این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال ما بین دو کف قیمتی ایجاد می شود. در واقع، واگرایی مخفی مثبت زمانی تشکیل میشود که در اندیکاتور کف اول بالاتر از کف دومی قرار گیرد. ولی در نمودار قیمت کف اول پایینتر از کف دوم تشکیل شود. وقوع این حالت، نشان از افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان و همچنین رشد قیمت سهم میدهد. دقت داشته باشید که این نوع از واگرایی در کانال صعودی و در انتهای یک روند اصلاحی تشکیل میشود.
واگرایی مخفی منفی (HD-): این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال درست برعکس واگرایی مخفی مثبت است در بین دو سقف قیمتی ایجاد میشود. واگرایی مخفی منفی زمانی ایجاد میشود که در اندیکاتور سقف اول پایینتر از از سقف دوم قرار گیرد. اما در نمودار قیمت سقف اول بالاتر از سقف دوم قرار داشته باشد. وقوع این حالت، افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قدرت خریداران و همچنین کاهش قیمت سهم را به ما نشان میدهد. واگرایی مخفی منفی در کانال نزولی و در انتهای یک روند اصلاحی ایجاد میشود.
۳. واگراییهای زمانی در تحلیل تکنیکال (TD)
این نوع از واگرایی در تحلیل تکنیکال با استفاده از فیبوناچی زمانی انجام میشود و وقتی تشکیل میشود که بین قیمت و زمان تضاد وجود داشته باشد. واگرایی زمانی طی یک روند اصلاحی ایجاد میشود. هنگامی که در یک روند اصلاحی، نمودار قیمت نسبت به روند قبلی خود ضعف نشان دهد، واگرایی زمانی رخ خواهد داد. به منظور داشتن معاملات موفق با استفاده از این نوع واگرایی، باید زمانیکه قدرت خریداران زیاد است خرید خود را انجام دهیم و برعکس زمانیکه قدرت فروشندگان زیاد است از خرید سهم اجتناب کرده و نسبت به فروش اقدام نماییم. واگرایی زمانی خود به دو نوع واگرایی زمانی معمولی و واگرایی زمانی هوشمند تقسیمبندی میشود.
واگرایی زمانی معمولی (RTD) : زمانیکه تعداد کندلهای روند اصلاحی جدید بیشتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال به وجود میآید. به بیان دیگر موقعی که نمودار قیمت بیش از سطح ۱۰۰% فیبوناچی را اصلاح کند، این نوع واگرایی رخ میدهد. وقوع واگرایی زمانی معمولی، نشان دهندهی قدرت زیاد خریداران و فروشندگان در یک روند اصلاحی میباشد. با ترسیم فیبوناچی بازگشتی زمانی میتوان واگرایی زمانی معمولی را مشاهده نمود.
واگرایی زمانی هوشمند (STD) : زمانیکه تعداد کندلهای روند اصلاحی جدید کمتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع از واگرایی در تحلیل تکنیکال رخ میدهد. به بیان دیگر در واگرایی زمانی هوشمند، روند اصلاحی قبلی در مدت زمان کوتاهتری طی شده است. بهمنظور مشاهدهی واگرایی زمانی هوشمند باید فیبوناچی بازگشتی زمانی را ترسیم نمود.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال و انواع آن پرداختیم. از واگراییها در تحلیلها بعد از استفاده از اندیکاتورها و بهعنوان تایید تحلیل میتوان کمک گرفت. بنابراین هیچگاه بهعنوان سیگنال از واگرایی نباید استفاده کرد. چنانچه سهم در چارت خود الگوی بازگشتی زد، یا اینکه چارت نسبت به خط روند واکنش نشان داد و موقعیتهای خوب دیگری در چارت ایجاد شد، با مشاهدهی واگراییها میتوان به تحلیلها اعتبار بیشتری بخشید. برای آنکه اطلاعات بیشتری راجع به واگراییها کسب کنید و بتوانید از آنها در خرید و فروش و تحلیلهای خودتان به درستی استفاده نمایید، میتوانید ویدیوهای آموزش بورس را با دقت مشاهده نمایید. چراغ بهعنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان مفاهیم و نکات آموزشی مهم در زمینهی بورس به شما برای سرمایهگذاری حرفای در این بازار کمک نماید.
دیدگاه شما